Bloedgroepen bij katten
|
|
[Vertaald door Karin Sandbergen.]
Door Tony Batchelor, Snugglebugs, Denemarken.
(Herdrukt met toestemming)
Ik begon met dit onderzoek nadat er een bloedonderzoek was gedaan bij ons Devon Rex kitten. Uit de test bleek dat ze bloedgroep B had, terwijl haar ouders allebei bloedgroep A hadden. Ik was al betrokken geweest bij het artikel van de hand van Judith Picknell en de Deense vertaling daarvan, dus ik was op de hoogte van mogelijke problemen van onverenigbaarheid van bloedgroepen bij een paring.
Daarna heb ik gezocht naar (en gevonden) allerlei artikelen op het Internet en heb ik alle gegevens, die ik ter beschikking had, samengevoegd in dit document. In eerste instantie heb ik alleen de URL's vermeld en daarna de gegevens met betrekking tot de verdeling van bloedgroepen eruit gehaald. Hieronder worden zij alleen in tekst weergegeven. Duidelijke spelfouten heb ik gecorrigeerd.
Hoewel het belang van bloedgroepen bekend is bij fokkers, wordt de werkelijke reden niet naar waarde geschat. Het is duidelijk dat voor bloedtransfusies goed bij elkaar passende bloedgroepen belangrijk zijn, hoewel het bij elkaar passen minder moeilijk is dan bij mensen vanwege de beperkte variatie in bloedgroepen. Echter, het effect van onverenigbaarheid tussen moeder en kittens is niet overal bekend. Het risico voor de kittens in de eerste uren na de geboorte kan, in sommige gevallen, heel erg hoog zijn; in sommige nesten zal het sterftepercentage oplopen tot 100%, als er geen voorzorgsmaatregelen worden getroffen.
De redenen voor dit effect kunnen als volgt worden samengevat:
- Onmiddellijk na de geboorte kunnen de oppervlakteproteïnen van de rode bloedcellen van de kittens in sommige gevallen reageren op antilichamen van de moeder. Deze zullen de bloedcellen van de kittens vernietigen.
- De omstandigheden zijn:
alleen als de moeder bloedgroep B heeft,
en als een bepaald kitten bloedgroep A heeft.
- Een kitten met bloedgroep A kan alleen voorkomen als de vader ook bloedgroep A heeft (of bloedgroep A maar drager van bloedgroep B-genen).
- De kittens krijgen de antilichamen alleen na de geboorte, via de eerste melk, ook wel colostrum genoemd.
Dit probleem bij sommige combinaties zal het voortbestaan van de kittens en de samenstelling van de populatie beïnvloeden:
- Nauwelijks verrassend zal het lot bloedgroep A in de HTK-kattenpopulatie
(huis-tuin-en-keuken-kattenpopulatie) gunstiger gezind zijn, omdat moeders met bloedgroep B een groter risico lopen meer kittens te verliezen.
- Echter, in geografisch besloten populaties kan bloedgroep B de overhand hebben.
- Eveneens, in bepaalde raspopulaties, vooral daar waar de fokker kittens die risico lopen de eerste 16 tot 24 uur bij de moeder weghaalt en hen met de hand voedt, hebben poezen met bloedgroep B de kans om meer katers met bloedgroep B te treffen.
Deze aanleg wordt weergegeven in de statistieken in verschillende onderzoeken en wetenschappelijke artikelen:
- Over het algemeen hebben HTK-katten (de meest voorkomende populatie) in Groot-Brittannië in 7 tot 8% van de gevallen bloedgroep B, tegen 1% in de Verenigde Staten
- De hoogste percentages van bloedgroep B in raskatten komen voor bij de Brits Korthaar en Rex:
- De Brits Korthaar tussen de 40 en 59% in de Verenigde Staten en 59% in Groot-Brittannië.
- Devon Rex tussen de 41 en 45% in de Verenigde Staten en 54% in Groot-Brittannië.
- Cornish Rex tussen de 33 en 40% in de Verenigde Staten en tussen de 20 en 30% in Groot-Brittannië.
- In Turkije waren 60% van de Vans en 46% van de Angoras type B.
De reden voor de verschillen tussen de percentages in het eigen onderzoek van de twee landen is waarschijnlijk, statistisch gezien, onbelangrijk. Het veelzeggende verschil tussen de twee landen bij de Rexen is zeer interessant. Het verschil tussen de HTK-kattenpopulatie en selecte ('ras') kattenpopulatie is zeer veelbetekenend.
In het algemeen zou het voor alle fokkers duidelijk moeten zijn dat het sterven van pas geboren kittens vanwege dit probleem, te voorkomen is door de bloedgroepen te bepalen voorafgaand aan de verparing.
Als u de statistische details wilt zien, heb ik hieronder alle bronnen die ik voor dit artikel kon vinden, weergegeven. Aan het eind van de opsommingen heb ik een vereenvoudigde tabel gemaakt om de verschillende resultaten te vergelijken. Elke link werkt.
Verwijzing 1
Uit het Tijdschrift Veterinary Medicine Series A
http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=15061437
113 Turkse Van en Angorakatten zijn onderzocht op bloedgroepen, waarbij gebruik werd gemaakt van een test die was samengesteld uit glasplaatjes en buisjes. Van de 85 onderzochte Van katten had 40% bloedgroep A en 60% bloedgroep B. Van de 28 Turkse Angorakatten had 53,6% bloedgroep A en 46,4% bloedgroep B. Er werden geen katten met bloedgroep AB in beide rassen aangetroffen. Dit onderzoek werd in Turkije verricht.
Verwijzing 2
Van Judith Picknell
http://www.rhagorol.co.uk/rexcatz/bloodgroups.htm
Tot op heden het meest uitgebreide onderzoek naar bloedgroepenverdeling in verschillende rassen bij katachtigen, is uitgevoerd door Professor Giger en zijn team aan de Universiteit van Pennsylvania, Verenigde Staten. Het toont aan dat 33% van de Cornish Rex en 45% van de Devon Rex bloedgroep B hebben
Verwijzing 3
Van Urs Giger en Margaret L. Casal
http://www.rapidvet.com/fading.html
Tabel 4: Frequentie van bloedgroep A en B en het risico van neonatale isoerythrolyse in de Verenigde Staten
|
Aantallen (%) |
|
Aantallen allelen (A+B=1) |
|
Verhouding naar aantal combinaties |
|
Bloedgroep A |
Bloedgroep B |
allel A |
allel B |
Risico op NI (%) |
Abessijn |
86 |
14 |
.63 |
.37 |
12 |
Heilige Birmaan |
84 |
16 |
.60 |
.40 |
13 |
Brits korthaar |
60 |
40 |
.37 |
.63 |
24 |
Burmees |
100 |
0 |
1.0 |
.00 |
0 |
Cornish Rex |
66 |
34 |
.42 |
.58 |
23 |
Devon Rex |
59 |
41 |
.36 |
.64 |
24 |
Huiskat |
99 |
1 |
.90 |
.10 |
1 |
Himalayan |
93 |
7 |
.74 |
.26 |
6 |
Japanse Bobtail |
84 |
16 |
.60 |
.40 |
13 |
Maine Coon |
98 |
2 |
.86 |
.14 |
2 |
Noorse Boskat |
93 |
7 |
.74 |
.26 |
6 |
Pers |
86 |
14 |
.63 |
.37 |
12 |
Scottish Fold |
82 |
18 |
.58 |
.42 |
15 |
Siamees |
100 |
0 |
1.0 |
.00 |
0 |
Sphynx |
82 |
18 |
.56 |
.44 |
16 |
Somali |
83 |
17 |
.59 |
.41 |
14 |
Tonkinees |
100 |
0 |
1.0 |
.00 |
0 |
Verwijzing 4
Van DMS Laboratoria (verbonden aan Urs Giger), gevestigd in de Verenigde Staten
http://www.rapidvet.com/felinepi.html
Ras |
Aantallen bloedgroep B (%) |
Ras |
Aantallen bloedgroep B (%) |
Abessijn |
14 |
Japanse Bobtail |
16 |
Heilige Birmaan |
16 |
Pers |
14 |
Brits Korthaar |
40 |
Scottish Fold |
18 |
Cornish Rex |
34 |
Somali |
17 |
Devon Rex |
41 |
Sphynx |
19 |
Verwijzing 5
Van Dr. Diane Addie, gevestigd in Groot-Brittannië
http://www.dr-addie.com/Blood%20groups.htm#What%20is%20neonatal%20isoerythrolysis?
Ras |
Bloedgroep B |
Bloedgroep AB |
Totaal aantal katten getest door auteur |
Abessijn |
0% |
|
6 |
Asian |
0% |
|
1 |
Bengaal |
0% |
50% *1 |
8 *1 |
Heilige Birmaan |
22% |
|
69 |
Brits Korthaar |
53% |
0% |
128 |
Burmees |
0% |
|
16 |
Chinchilla |
0% |
|
1 |
Cornish Rex |
20-30% *2 |
|
|
Devon Rex |
54% |
7% |
28 |
Huiskat |
8% |
2% |
48 |
Huiskat, langhaar |
7% *2 |
14% *1 |
14 *1 |
Exotic |
20-30% *2 |
|
|
Himalayan |
10-20% *2 |
|
|
Japanse Bobtail |
10-20% *2 |
|
|
Maine Coon |
<5% *2 |
|
2 |
Manx |
0% |
|
3 |
Noorse Boskat |
<5% *2 |
|
|
Ocicat |
0% *2 |
|
|
Oosters korthaar |
0% *2 |
|
|
Pers |
12% *1 |
|
17 *1 |
Scottish Fold |
0% |
|
1 |
Siamees |
0% |
|
7 |
Somali |
10-20% |
22% *1 |
9 *1 |
Sphynx |
10-20% |
|
3 |
Ragdoll |
8% |
8% |
24 |
Turkse Van |
0% |
|
1 |
* * Waar ik geen katten van een bepaald ras heb getest, of een andere auteur heeft meer katten getest, heb ik hun percentages aangehouden: Knottenbelt et al, 19991 of Callan & Giger, 19942.
Verwijzing 6
Van Urs Giger 1991, Verenigde Staten (mijn vertaling), gevonden op
http://www.felissana.nl/dutch/text/folders/Folder%20Bloedgroepen%2003-2002.pdf
Ras |
A |
B |
Totaal A + B |
Aantal aan B dieren |
Geschatte Genfrequentie B |
Abessijn |
155 |
39 |
194 |
0.201 |
0.448 |
Heilige Birmaan |
178 |
38 |
216 |
0.176 |
0.419 |
Brits Korthaar |
35 |
50 |
85 |
0.588 |
0.767 |
Devon Rex |
57 |
43 |
100 |
0.430 |
0.656 |
Himalayan |
28 |
7 |
35 |
0.200 |
0.447 |
Pers |
129 |
41 |
170 |
0.241 |
0.491 |
Scottish Fold |
23 |
4 |
27 |
0.148 |
0.385 |
Somali |
21 |
6 |
7 |
0.222 |
0.471 |
Blijft over |
33 |
8 |
41 |
0.195 |
0.442 |
Zuivere A |
205 |
0 |
205 |
0 |
0 |
Totale raskatten |
864 |
236 |
1100 |
0.215 |
|
Huiskat |
1069 |
3 |
1072 |
0.003 |
0.0053 |
Totaal |
1933 |
239 |
2172 |
0.110 |
|
Verwijzing 7
Van Knottenbelt et al 1999 Groot-Brittannië (mijn vertaling), ook gevonden op
http://www.felissana.nl/dutch/text/folders/Folder%20Bloedgroepen%2003-2002.pdf
Ras |
Totaal |
A (aantal + %) |
B (aantal + %) |
AB (aantal + %) |
Brits Korthaar |
121 |
48 (39.7) |
71 (58.7) |
2 (1.6) |
Heilige Birmaan |
24 |
15 (62.5) |
7 (29.2) |
2 (8.3) |
Pers |
17 |
15 (88.9) |
2 (11.8) |
0 |
Burmees |
10 |
9 (90) |
1 (10) |
0 |
Somali |
9 |
7 (77.8) |
0 |
2 (22.2) |
Bengaal |
8 |
4 (50) |
0 |
4 (50) |
Ragdoll |
7 |
5 (71.4) |
2 (28.6) |
0 |
Siamees |
4 |
4 (100) |
0 |
0 |
Devon Rex |
2 |
2 (100) |
0 |
0 |
Abessijn |
2 |
1 (100) |
0 |
1 (50) |
Chinchilla |
1 |
1 (100) |
0 |
0 |
Turkse Van |
1 |
1 (100) |
0 |
0 |
Bombay |
1 |
1 (100) |
0 |
0 |
Totaal |
207 |
113 (54.6) |
83 (40.1) |
11 (5.3) |
Ras |
Totaal |
A (aantal + %) |
B (aantal + %) |
AB (aantal + %) |
Korthaar |
125 |
110 (88) |
10 (8) |
5 (4) |
Langhaar |
14 |
11 (78.6) |
1 (7.1) |
2 (14.3) |
Totaal |
139 |
121 (87.1) |
11 (7.9) |
7 (5) |
Tabel, door mij samengesteld
Hierin heb ik alleen de resultaten van bloedgroep B vermeld. Om het eenvoudig te houden heb ik ook gebruik gemaakt van de EMS-codes.
Onder Ras betekent het teken ¤ rassen die niet door de FIFé erkend worden
In het originele overzicht is er voor sommige rassen geen aanwijzing gegeven of hierin zowel de Lang- als de Kortharige soorten zijn opgenomen.
Achter de percentages geeft * aan dat het hier om resultaten gaat die statistisch gezien onbelangrijk zijn.
N.B.: Sommige verwijzingen die hierboven zijn genoemd betreffen verschillende overzichten van dezelfde bron, maar de vergelijkingen hieronder tonen aan dat ze andere cijfers vermelden - misschien zijn de overzichten samengesteld van/op verschillende data?
Ras |
Verw. 1 |
Verw. 2 |
Verw. 3 |
Verw. 4 |
Verw. 5 |
Verw. 6 |
Verw. 7 |
Gegevens uit |
Turkije |
VS |
VS |
VS |
GB |
VS |
GB |
|
ABY |
|
|
14 |
14 |
0 |
20 |
0* |
ASL/S¤ |
|
|
|
|
0 |
|
|
BEN |
|
|
|
|
0 |
|
0 |
BOM¤ |
|
|
|
|
|
|
0* |
BRI |
|
|
40 |
40 |
53 |
59 |
59 |
BUR |
|
|
0 |
|
0 |
|
10 |
Chinchilla?¤ |
|
|
|
|
0* |
|
0* |
CRX |
|
33 |
34 |
34 |
20-30 |
|
|
DRX |
|
45 |
41 |
41 |
54 |
43 |
0* |
Huiskat |
|
|
1 |
|
8 |
|
|
Huiskat, langhaar |
|
|
|
|
7 |
|
|
EXO |
|
|
|
|
20-30 |
|
|
Himalayan¤ |
|
|
7 |
|
10-20 |
20 |
|
JBT |
|
|
16 |
16 |
10-20 |
|
|
MAN |
|
|
|
|
0 |
|
|
MCO |
|
|
2 |
|
<5 |
|
|
NFO |
|
|
7 |
|
<5 |
|
|
OCI |
|
|
|
|
0 |
|
|
ORI |
|
|
|
|
0 |
|
|
PER |
|
|
14 |
14 |
12 |
24 |
12 |
RAG |
|
|
|
|
8 |
|
|
SFL/S¤ |
|
|
18 |
18 |
0 |
15 |
|
SBI |
|
|
16 |
16 |
22 |
18 |
29 |
SIA |
|
|
0 |
|
0 |
|
0* |
SPH |
|
|
18 |
19 |
10-20 |
|
|
SOM |
|
|
17 |
17 |
10-20 |
22 |
0 |
TON¤ |
|
|
0 |
|
|
|
|
TUA |
46 |
|
|
|
|
|
|
TUV |
60 |
|
|
|
|
|
0* |
Andere¤ |
|
|
|
|
20 |
|
|
Langhaar |
|
|
|
|
|
|
7 |
Korthaar |
|
|
|
|
|
|
8 |
Totaal ras |
|
|
|
|
22 |
|
|
Totaal Huiskat |
|
|
|
|
<1 |
|
|
Totaal beide |
|
|
|
|
11 |
|
|
Conclusie
Mijn persoonlijke conclusie uit de verschillende documenten is, als hierboven samengevat, dat de Brits Korthaar, Devon en Cornish Rex rassen (in die volgorde) het grootste risico lopen op postnatale kittensterfte als gevolg van bloedgroep problemen. Het is duidelijk, als wordt aangenomen dat de onderzoeken zeker per land verricht werden, het voor de hedendaagse fokkers door het importeren en exporteren van dekpoezen en -katers in de nabije toekomst noodzakelijker wordt de bloedgroepen van katten voor het paren te bepalen, wil men het probleem van postnatale kittensterfte beperken. In aanvulling hierop is het Europese beleid om het binnen sommige rassen verschillende rassen met elkaar te kruisen te beperken, uit dit oogpunt verstandig.
Samenstelling © Tony Batchelor, 7 December 2003, Odense
|